Warunki wpisu do Ksiąg Deputacji Szlacheckiej KP

na podstawie ustawy "Prawo o szlachectwie"

Dowody szlachectwa nabytego po ogłoszeniu "Prawa o szlachectwie" w 1836r:

Wydane akta i dyplomata na szlachectwo przez Władzę (carską - przyp. aut.);
Patenty na stopnie oficerskie w wojsku (carskim - przyp. aut.);
Nominacje na urzędy cywilne i stany służby cywilnej (w carskiej strukturze administracyjnej - przyp. aut.) ale nie tymczasowe;
Odznaczenia Carskie;
Postanowienie Najwyższe, nadające szlachectwo dziedziczne lub osobiste (za wyjątkowe zasługi dla caratu - przyp. aut.)

Osoby pochodzące od osób już wpisanych w księgi Deputacji Szlacheckiej, winny złożyć stosowne dokumenty stwierdzające pochodzenie od tegoż.

Dowody szlachectwa nabyte przed ogłoszeniem "Prawa o szlachectwie" w 1836r:

Dyplomata panujących lub nobilitacje sejmowe na podstawie Metryk Koronnych i Litewskich lub Volumina Legum, Dziennik Praw KW i KP;
Dokumenty potwierdzające tytuł: Książęcia, Hrabiego czy Barona jak również stopień urzędnika przed 1795r. tj. Dygnitarza Koronnego, Członka Senatu, Izby Poselskiej, Urzędnika ziemskiego, oraz odznaczonego orderem Orła Białego lub Św. Stanisława...
Dokumenty hipoteczne stwierdzające prawo własności dóbr ziemskich przed 1795r.
Dokumenty potwierdzające stopień oficerski lub wyższej administracji wojskowej, ale tylko wtedy, gdy osoby te nie miały udziału w ostatnim rokoszu! (1830 i 1831r.)

Dowodami dodatkowymi są:

Przysięga na wierność Tronowi (oddzielne świadectwo poddaństwa wydane przez władzę carską!),
Wyciąg z rejestru osób skazanych i karanych (z Akt Sądu Poprawczego i Sądu Kryminalnego),
Rysunek - projekt herbu, którego familia chce używać dla "familii swej właściwego", ale inny (z odmianą) niż ten "który jest w posiadaniu innych familii; w razie podobieństwa powinien być widocznymi oznakami od nich rozróżniony"
Opłata za rozpatrzenie podania i wystawienie dyplomatu - ok. 100 rubli sr.

Wnioski:

Z przytoczonych powyżej warunków wpisu do ksiąg Deputacji Szlacheckich wynika, że podania były pozytywnie rozpatrzone tylko w przypadku niepodważalnych dowodów poddaństwa wobec władzy Carskiej, reprezentowanej przez Namiestnika KP. Były też inne 'przeszkody'. Samo podanie do Deputacji wymagało wysokiej opłaty i kosztownych dokumentów - odpisów. Spora część podań została odrzucona (niektóre dokumenty znajdują się w AGAD, w sekcji 'Deputacje szl.' dot. dzieci Józefa i Marianny Łukowskiej s.111 - k.94-95, k.100, k.107; Władysława s. Józefa i Karoliny Czernickiej s.115 - k.17-24; Juliana s. Piotra i Anny s.116; odmowy: AGAD KRSW s.7111-7119; podania: KMSzGW 1860r. s.67, 75, 84, 131 i in.).

Źródło: Spis szlachty KP z dodatkiem krótkiej informacji o dowodach szlachectwa, T.1, 'Krótka wiadomość o dowodach szlachectwa str. I-XVII; Warszawa 1851;